ประวัติ ของ พระยายะหริ่ง (นิยูโซฟ)

Pintu besar dan hadapan istana jammu ประตูวังยะหริ่งเดิม ถ่ายปี พ.ศ. 2443

พระยายะหริ่ง (นิยูโซฟ) มีประวัติเล่าว่า รัชสมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช ต้นกรุงรัตนโกสินทร์ เมื่อปาตานีเสียเมืองให้แก่สยาม นิยูโซฟอายุเพียง 6 ขวบ ถูกนำตัวไปยังกรุงเทพพร้อมบิดาที่ชื่อวันฟาตัน ต่อมาได้รับการอุปถัมภ์จากนายทหารท่านหนึ่งจนเมื่อเติบใหญ่มีโอกาสได้รับราชการอยู่ในกรมพระราชวังบวรสถานมงคล จนกระทั่งเมื่อเข้าสู่รัชสมัยพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว หัวเมืองมลายูเกิดความวุ่นวาย และมีการสืบทราบว่า "นิยูโซฟ” มีเชื้อสายเจ้าผู้ครองเมืองปาตานี จึงโปรดเกล้าแต่งตั้งเป็น "พระยาตานี”[1] ปกครองเมืองปัตตานี ตั้งที่ทำการ ณ กัวลาบือเก๊าะ บริเวณตำบลอาเนาะรูหรือโรงเรียนจ้องฮั้วในปัจจุบัน จนกระทั่งหลวงสวัสดิภักดี (ยิ้มซ้าย) รักษาราชการเมืองยะหริ่งถึงแก่อนิจกรรม เวลานั่นเมืองกลันตันเกิดความวุ่นวายระหว่างพระยากลันตัน (ตวนสนิปากแดง) และตนกูปะสา จึงได้โปรดเกล้าแต่งตั้งตนกูปะสาเป็นพระยาตานี และย้ายนิยูโซฟเป็นพระยายะหริ่ง

สุสานพระยายะหริ่ง นิยูโซฟ (ซ้าย) และอิสตรีนูรบีเซาะ บุตรีโต๊ะบานาวันซู (ขวา)